12-05-2025
❮ Bệnh Đốm Vằn Trên Lúa Có Nguy Hiểm Không? – Những Điều Bà Con Cần Biết
Trong quá trình canh tác lúa, bà con không ít lần gặp phải bệnh đốm vằn – một bệnh phổ biến nhưng cũng rất dễ bị xem nhẹ. Nhiều người thắc mắc: “Bệnh đốm vằn có thật sự nguy hiểm không?” Câu trả lời là có, nếu không kịp thời phát hiện và xử lý, bệnh này có thể gây giảm năng suất từ 20–50%, thậm chí có nơi lên tới 70%. Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con hiểu rõ mức độ nguy hiểm của bệnh và cách phòng trừ hiệu quả.1. Bệnh đốm vằn là gì?
- Tác nhân gây bệnh: Nấm Rhizoctonia solani.
- Thời điểm phát bệnh: Thường xuất hiện từ giai đoạn lúa đẻ nhánh đến làm đòng – trổ bông, nhất là trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, ruộng dày và thiếu ánh sáng.
- Triệu chứng: Trên lá và bẹ lá xuất hiện vết bệnh hình bầu dục, màu nâu nhạt, giữa vết có màu xám, viền nâu. Các vết lan rộng và liên kết với nhau tạo thành từng mảng cháy khô, giống như đốm vằn trên thân cây.
2. Bệnh đốm vằn nguy hiểm như thế nào?
- Gây cháy lá, chết cây: Khi bệnh nặng, vết bệnh lan lên tận phiến lá, cổ bông, làm lá bị khô, bông lép, cây chết cục bộ.
- Giảm khả năng quang hợp: Lá lúa bị hỏng khiến cây không tổng hợp đủ dinh dưỡng, ảnh hưởng lớn đến quá trình trổ và nuôi hạt.
- Lan rất nhanh: Nấm bệnh lây lan qua nước, gió và tiếp xúc giữa các bẹ lá. Trong điều kiện ẩm ướt, ruộng dày, bệnh phát tán nhanh khắp cả cánh đồng.
- Ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng hạt: Hạt lúa dễ bị lép, nhỏ, không đạt tiêu chuẩn thương phẩm.
3. Làm sao để phòng và trị bệnh đốm vằn?
a. Biện pháp canh tác
- Gieo sạ thưa, đúng mật độ: Tránh ruộng quá dày gây ẩm và thiếu sáng – điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển.
- Bón phân cân đối: Không lạm dụng phân đạm. Bổ sung phân lân, kali và phân hữu cơ để cây khỏe, chống chịu tốt.
- Làm cỏ và giữ ruộng thông thoáng: Giúp giảm độ ẩm và ngăn bệnh phát tán.
b. Biện pháp hóa học
- Khi bệnh vừa mới xuất hiện, bà con nên:
- Phun thuốc đặc trị như: Validamycin (Vali 5SC, Vali 3.5DD), Sheathmar 75WP, hoặc Antracol 70WP, theo đúng liều lượng hướng dẫn.
- Phun 2 lần cách nhau 5 – 7 ngày, kết hợp luân phiên thuốc để tránh kháng thuốc.
- Phun vào buổi chiều mát, khi trời không mưa để thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.
4. Kết luận
Bệnh đốm vằn rất nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời, nhất là trong điều kiện mưa ẩm, ruộng sạ dày, bón thừa đạm. Tuy nhiên, nếu bà con phòng bệnh từ đầu vụ, quan sát kỹ ruộng lúa hằng ngày và xử lý nhanh khi mới xuất hiện triệu chứng, thì hoàn toàn có thể bảo vệ năng suất và chất lượng mùa màng.
Theo dõi Sieuthi.bio để biết thêm nhiều mẹo canh tác lúa an toàn, hiệu quả, đạt năng suất cao nhé!