12-05-2025
❮ Bệnh Lùn Sọc Đen Trên Cây Lúa Có Biểu Hiện Như Thế Nào?
Trong những năm gần đây, bệnh lùn sọc đen là một trong những dịch hại nguy hiểm nhất trên cây lúa, có khả năng làm mất trắng cả ruộng nếu không được phát hiện sớm. Đây là bệnh do virus gây ra, lây lan chủ yếu qua rầy lưng trắng. Để phòng ngừa hiệu quả, bà con cần nhận biết chính xác các biểu hiện bệnh lùn sọc đen càng sớm càng tốt. Dưới đây là những dấu hiệu đặc trưng để bà con dễ nhận biết.Bệnh Lùn Sọc Đen Trên Cây Lúa Có Biểu Hiện Như Thế Nào?
1. Bệnh lùn sọc đen là gì?
- Tên đầy đủ: Bệnh lùn sọc đen phương Nam.
- Tác nhân: Virus Southern Rice Black-Streaked Dwarf Virus (SRBSDV).
- Vật trung gian truyền bệnh: Rầy lưng trắng.
- Giai đoạn gây hại mạnh: Từ giai đoạn mạ đến đẻ nhánh.
2. Biểu hiện của bệnh lùn sọc đen trên cây lúa
Giai đoạn đầu (mới nhiễm bệnh):
- Cây lúa sinh trưởng chậm, lá xanh đậm bất thường, phiến lá ngắn và cứng.
- Cây lùn hẳn so với cây khỏe, chiều cao giảm từ 30–70%.
- Đẻ nhánh nhiều, nhưng các nhánh yếu và thấp.
Giai đoạn bệnh phát triển nặng:
- Trên bẹ lá và thân xuất hiện các sọc đen dọc, nhìn rõ khi bóc bẹ.
- Rễ bị phình to, ngắn, có màu nâu hoặc đen – cây không hút được dinh dưỡng.
- Khi bệnh nặng, cây không trổ hoặc trổ bông không thoát, hạt lép toàn bộ.
- Một số ruộng có thể thấy lúa chết từng chòm, lúa không thu hoạch được.
3. Phân biệt với các bệnh khác trên lúa
| Bệnh | Triệu chứng chính | Ghi chú |
|---|---|---|
| Lùn sọc đen | Lùn, đẻ nhiều nhánh, rễ phình, sọc đen | Do virus – không có thuốc trị |
| Vàng lùn | Lùn, lá vàng, rễ ít, cây teo tóp | Do virus, rầy nâu truyền |
| Thiếu phân | Cây lùn nhưng không có sọc đen, rễ bình thường | Phục hồi nếu bón phân kịp thời |
4. Tại sao cần phát hiện sớm bệnh lùn sọc đen?
- Không có thuốc đặc trị virus.
- Nếu không phát hiện và xử lý sớm, bệnh sẽ lây lan cực nhanh theo đường rầy lưng trắng.
- Bệnh gây thiệt hại 100% năng suất nếu lúa bị nhiễm ở giai đoạn mạ – đẻ nhánh.
- Làm đất và tái canh vụ sau cũng bị ảnh hưởng nếu không tiêu hủy đúng cách.
5. Khi phát hiện bệnh, bà con nên làm gì?
Nhổ bỏ cây bệnh sớm, tiêu hủy bằng cách đốt hoặc chôn sâu.
Phun thuốc trừ rầy lưng trắng ngay khi xuất hiện – sử dụng các loại thuốc đặc hiệu như Chess, Dinotefuran, Actara…
Thông báo cho cán bộ nông nghiệp địa phương để phối hợp xử lý đồng loạt.
Tuyệt đối không dùng cây giống ở vùng đã nhiễm bệnh để tránh lây lan vụ sau.
Kết luận
Bệnh lùn sọc đen rất nguy hiểm và không có thuốc trị, do đó việc phát hiện sớm qua các biểu hiện đặc trưng như cây lùn, sọc đen, rễ phình to là cực kỳ quan trọng. Bà con nên thường xuyên thăm đồng, đặc biệt trong giai đoạn mạ – đẻ nhánh để kịp thời xử lý.
Protect Farm công nghệ nano hiệu quả vượt trội luôn đồng hành sát cánh cùng bà con nông dân qua từng vụ mùa