❮ Dấu hiệu nhận biết cây Lúa thiếu vi lượng - Bà Con cần Biết!
Ngoài các nguyên tố đa lượng như đạm – lân – kali, cây lúa còn cần vi lượng (Bo, Kẽm, Sắt, Đồng, Mangan, Molypden...) với hàm lượng rất nhỏ nhưng vai trò cực kỳ quan trọng. Thiếu vi lượng, cây lúa không thể phát triển bình thường, dễ mắc sâu bệnh, giảm năng suất và chất lượng gạo.
Vậy làm sao để nhận biết cây lúa đang thiếu vi lượng? Dưới đây là những dấu hiệu cụ thể bà con nên nắm rõ!
1. Vi lượng là gì? Vì sao cây lúa cần?
Vi lượng là các nguyên tố dinh dưỡng cần với lượng rất nhỏ (ppm) nhưng lại tham gia vào các quá trình sinh lý thiết yếu như quang hợp, tổng hợp enzyme, trao đổi chất và tạo hạt chắc.
Các vi lượng quan trọng đối với cây lúa gồm:
- Kẽm (Zn); Bo (B); Sắt (Fe); Đồng (Cu); Mangan (Mn); Molypden (Mo)
Thiếu bất kỳ loại nào cũng làm cây lúa biến màu, còi cọc, khó trổ hoặc lép hạt, giảm sản lượng rõ rệt.
2. Dấu hiệu nhận biết cây lúa thiếu vi lượng
| Vi lượng | Dấu hiệu thiếu hụt |
|---|---|
| Kẽm (Zn) | - Lá non nhỏ, co quắp, có sọc vàng hoặc trắng. - Lúa lùn, đẻ nhánh kém, lá bị gãy ngang. |
| Bo (B) | - Đỉnh sinh trưởng bị thui chột, ngọn không phát triển. - Lúa trổ không đều, tỷ lệ lép cao. |
| Sắt (Fe) | - Lá non vàng nhạt, gân lá vẫn xanh. - Cây yếu, chậm lớn, thiếu sức sống. |
| Đồng (Cu) | - Ngọn lá héo vàng, mép lá cháy. - Dễ nhiễm bệnh đạo ôn, bạc lá. |
| Mangan (Mn) | - Lá có các vệt vàng đậm xen kẽ xanh. - Cây phát triển chậm, yếu ớt. |
| Molypden (Mo) | - Lá non bị vàng, cháy mép. - Bị ảnh hưởng khi đất quá chua. |
Lưu ý: Thiếu vi lượng thường dễ bị nhầm với thiếu đa lượng hoặc sâu bệnh – cần quan sát kỹ màu sắc lá, vị trí bị vàng (lá già/lá non), tốc độ phát triển và thời điểm xuất hiện để phân biệt chính xác.
3. Nguyên nhân khiến cây lúa thiếu vi lượng
- Đất bị rửa trôi mạnh do mưa nhiều.
- Lạm dụng phân NPK nhưng không bổ sung vi lượng.
- Đất canh tác lâu năm bị bạc màu, mất cân bằng dinh dưỡng.
- Đất có pH quá chua hoặc quá kiềm, khiến vi lượng bị “khóa” lại, cây không hấp thu được.
4. Cách khắc phục và bổ sung vi lượng cho cây lúa
1. Sử dụng phân bón lá chứa vi lượng
Phun các loại phân bón lá tổng hợp vi lượng (Zn, B, Mn, Cu, Fe, Mo...) giúp lúa hấp thu nhanh qua lá, đặc biệt trong giai đoạn:
- Lúa bén rễ hồi xanh
- Lúa đẻ nhánh rộ
- Lúa làm đòng – trổ
2. Cải tạo đất và cân bằng pH
- Bổ sung vôi dolomite, phân chuồng hoai mục để cải tạo đất.
- Bón phân cân đối, tránh lạm dụng đạm gây mất cân đối dinh dưỡng.
3. Luân canh hợp lý
Luân canh cây trồng, nghỉ vụ hợp lý để giảm thoái hóa đất và giúp phục hồi tầng dinh dưỡng vi lượng.
5. Gợi ý một số phân bón lá vi lượng tốt cho cây lúa
- Phân bón lá rong biển + vi lượng tổng hợp
- Phân bón lá chứa Zn + Bo chuyên dùng cho lúa
- Amino acid + Chelate vi lượng (giúp hấp thu nhanh, hiệu quả cao)
Khi dùng, nên pha đúng liều lượng và phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh sốc cây.
Kết luận
Cây lúa thiếu vi lượng tuy khó nhận biết hơn thiếu đạm – lân – kali, nhưng nếu bà con để ý kỹ sẽ thấy những dấu hiệu rõ ràng ở lá non, đỉnh sinh trưởng và quá trình trổ bông, làm hạt. Bổ sung vi lượng đúng lúc sẽ giúp cây khỏe, lúa trổ đều, chắc hạt, năng suất cao.