❮ So sánh phân bón lá và phân bón gốc: khi nào nên dùng cái nào?
Trong sản xuất lúa hiện nay, bà con không chỉ quen với phân bón gốc (bón vào đất) mà còn ngày càng sử dụng nhiều hơn phân bón lá (phun lên lá). Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn băn khoăn: "Hai loại phân này khác nhau ra sao? Khi nào thì nên dùng cái nào?" Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con nắm rõ.
1. Phân bón gốc là gì?
Phân bón gốc là loại bón trực tiếp xuống đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây thông qua hệ rễ. Thường gồm các loại như: phân đạm (ure), lân (DAP, super lân), kali, phân chuồng, hữu cơ…
Ưu điểm:
- Cung cấp lượng dinh dưỡng lớn, nuôi cây trong thời gian dài.
- Tạo nền tảng vững chắc cho cây lúa phát triển từ đầu vụ.
- Có tác dụng cải tạo đất khi dùng phân hữu cơ, phân vi sinh.
Nhược điểm:
- Cây hấp thu chậm, phụ thuộc nhiều vào độ ẩm và độ pH đất.
- Nếu bón sai liều hoặc không cân đối → dễ gây thừa – thiếu chất.
- Một số dưỡng chất dễ bị rửa trôi, bốc hơi, gây lãng phí.
2. Phân bón lá là gì?
Phân bón lá là loại hòa với nước rồi phun trực tiếp lên lá, giúp cây hấp thu dưỡng chất qua bề mặt lá. Thường chứa vi lượng (Bo, Zn, Cu, Fe…), đạm, kali, canxi, amino acid, vitamin…
Ưu điểm:
- Cây hấp thu nhanh chóng, hiệu quả rõ rệt chỉ sau 1–2 ngày.
- Dùng tốt khi cây đang yếu, thiếu chất hoặc bị ngập úng (rễ kém hoạt động).
- Bổ sung vi lượng – thứ mà phân gốc thường thiếu.
- Giảm thất thoát dinh dưỡng do không qua đất.
Nhược điểm:
- Không thay thế hoàn toàn phân gốc.
- Hiệu quả ngắn hạn, phải phun lặp lại nhiều lần.
- Nếu phun sai thời điểm hoặc liều cao → cháy lá.
3. So sánh nhanh: Phân bón gốc vs phân bón lá
| Tiêu chí | Phân bón gốc | Phân bón lá |
|---|---|---|
| Cách sử dụng | Bón vào đất | Phun lên lá |
| Hấp thu | Qua rễ | Qua lá |
| Tốc độ tác động | Chậm | Nhanh (1–2 ngày) |
| Dùng cho | Toàn vụ, dưỡng nền | Bổ sung, hỗ trợ từng thời điểm |
| Hiệu quả | Lâu dài | Nhanh nhưng ngắn hạn |
| Thành phần thường có | NPK, hữu cơ | Vi lượng, amino, vitamin… |
4. Khi nào nên dùng phân bón lá? Khi nào dùng phân gốc?
Dùng phân bón gốc khi:
- Giai đoạn đầu vụ, trước sạ hoặc cấy – tạo nền dinh dưỡng.
- Cần cung cấp lượng lớn đạm, lân, kali.
- Đất đang thiếu hụt dinh dưỡng, cần cải tạo.
Dùng phân bón lá khi:
- Giai đoạn cây lúa đang phát triển mạnh: đẻ nhánh, làm đòng, trổ, chắc hạt.
- Khi cây có dấu hiệu thiếu vi lượng: vàng lá, xoắn đọt, chậm trổ…
- Khi cây yếu, rễ không hấp thu tốt, hoặc sau mưa lớn, ngập nước.
- Kết hợp với thuốc bảo vệ thực vật để giảm số lần phun.
Phân bón gốc và phân bón lá đều quan trọng, bổ trợ lẫn nhau. Để cây lúa phát triển tốt, bà con nên kết hợp cả hai loại đúng cách, đúng thời điểm. Phân gốc để “nuôi rễ, nuôi thân” – phân lá để “nuôi lá, nuôi hạt”.
Bón đúng – cây khỏe, bón sai – cây khổ!
Bà con nên tham khảo thêm hướng dẫn kỹ thuật hoặc chuyên gia nông nghiệp để đạt hiệu quả cao nhất trong từng vụ mùa.